1960
Ostatnie, przed długą przerwą, wykonania utworów Palestra w Polsce (Filharmonia Poznańska).
Palester jest pochłonięty pracą nad swoją operą (według określenia autora: akcją sceniczną) Śmierć Don Juana. W jego audycjach aktualne tematy z życia kraju i tematy muzyczne zajmują coraz mniej miejsca. Na pierwszy plan wysuwają się zagadnienia dotyczące literatury.
22 stycznia - w Paryżu premiera Nosorożca, sztuki absurdu Eugena Ionesco.
Rok 1960 nazywany jest "Rokiem Afryki", ponieważ siedemnaście państw afrykańskich (czternaście kolonii francuskich, dwie brytyjskie i jedna belgijska ) uzyskało tego roku niepodległość.
Powstaje pierwsze ważne dzieło Henryka Mikołaja Góreckiego - Scontri wykonane na Warszawskiej Jesieni.
Powstaje Tren ofiarom Hiroszymy Krzysztofa Pendereckiego - sztandarowe dzieło sonoryzmu.
1961
28 lutego - w audycji z cyklu Okno na Zachód Palester włącza się do dyskusji na temat polskiej awangardy w muzyce. Broni prawa młodego pokolenia do eksperymentów, krytykując kolegów starszej generacji, reprezentujących zdecydowanie konserwatywne poglądy.
Jednym słowem, polemika i walka o ideały to piękna rzecz, ale należy używać argumentów o pewnym ciężarze gatunkowym. Przy takich argumentach, jakich użyli Mycielski czy Szeligowski trudno się dziwić, że młodzi nie chcą żadnej dyskusji i wymiany poglądów. Bo trudno dyskutować na tym poziomie fachowym... A zresztą Mycielski ma w jednym rację: najważniejsze są rzeczywiście nie poglądy, ale dzieła. Dotychczasowe utwory Schäffera, Pendereckiego czy Góreckiego mogą mieć takie czy inne wady i zalety, ale niewątpliwie zapowiadają radykalne wzbogacenie wachlarza muzyki polskiej. Lamenty konserwatystów – nie poparte poważnymi, a lojalnymi argumentami – na pewno nic tu nie przeszkodzą. Trudno, sztuka nigdy nie stoi na miejscu, zawsze rozwija się i przynosi ciągle nowe aspekty. W tym tkwi właśnie jej największy czar i piękno...
Palester kończy pracę nad akcją sceniczną Śmierć Don Juana.
2 lipca - Ernest Hemingway popełnia samobójstwo.
13 sierpnia - zostaje zbudowany mur berliński.
György Ligeti pisze swoje Aventures.
Witold Lutosławski komponuje Gry weneckie, wykonane w tym roku na Warszawskiej Jesieni, Jest to jego pierwszy utwór aleatoryczny.
Powstaje pierwsze dzieło pop-artu: Look Mickey Roya Lichtensteina.
1962
W kwietniu Palester otrzymuje pierwszą nagrodę na konkursie włoskiej sekcji MTMW za Śmierć Don Juana. Niestety, nie doszło do scenicznej premiery dzieła, ze względu na zawieszenie działalności Teatru della Novita w Bergamo. Według relacji Romana Haubenstocka-Ramatiego, opera Palestra nie miała konkurencji, dlatego też nie przyznano drugiej nagrody.
Palester kończy pracę nad nową wersją Trenów do słów Kochanowskiego.
10 lutego - umiera Władysław Broniewski.
16 kwietnia - w Hamburgu wykonanie Polimorfii Krzysztofa Pendereckiego. Dzieło to uchodzi za szczytowe osiągnięcie okresu sonorystycznego w twórczości Pendereckiego.
5 lipca - Algiera uzyskuje niepodległość.
Sierpień - po śmierci Marylin Monroe Andy Warhol tworzy Diptych Marilyn oparty na 50 zdjęciach artystki z filmu Niagara.
15-28 października - konflikt kubański. ZSRR próbuje zainstalować rakiety średniego zasięgu na Kubie. Napięcie międzynarodowe wzrasta do niespotykanego poziomu. Ostatecznie udaje się wypracować kompromisowe rozwiązanie.
Bolesław Szabelski dołącza do młodych – na Warszawskiej Jesieni wykonane zostają jego sonorystyczne Aforyzmy "9".
John Steinbeck otrzymuje Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury .
1963
Powstają Trzy fragmenty symfoniczne z Don Juana.
Tematyka aktualna niemal zanika w audycjach Palestra, tematy muzyczne pojawiają się jedynie przy okazji wspomnień rocznicowych.
30 stycznia - umiera Francis Poulenc.
9 maja - w Zagrzebiu prawykonano utwór Witolda Lutosławskiego: Trois poèmes d'Henri Michaux.
22 listopada - zabójstwo Johna Kennedy'ego.
Powstaje w pełni aleatoryczny utwór Kazimierze Serockiego - A piacere, propozycje na fortepian.
1964
Roman Palester jest pierwszym laureatem nagrody Fundacji Alfreda Jurzykowskiego. Przyznawano ją w latach 1964-1998 twórcom pochodzenia polskiego za wybitne osiągnięcia w dziedzinie kultury i nauki.
W "Ruchu Muzycznym" ukazuje się wywiad Tadeusza Kaczyńskiego z Palestrem (Kaczyński omal nie traci pracy z tego powodu). Jak wspomina Zygmunt Mycielski, wszelkie kontakty z Palestrem podczas wyjazdów zagranicznych były obiektem zainteresowania komunistycznych władz w Polsce.
Powstaje pierwszy aleatoryczny utwór Palestra: Varianti na 2 fortepiany.
14 marca - Antoni Słonimski składa na ręce premiera Cyrankiwicza list podpisany przez 34 intelektualistów:
Ograniczenia przydziału papieru na druk książek i czasopism oraz zaostrzenie cenzury prasowej stwarza sytuację zagrażającą rozwojowi kultury narodowej. Niżej podpisani, uznając istnienie opinii publicznej, prawa do krytyki, swobodnej dyskusji i rzetelnej informacji za konieczny element postępu, powodowani troską obywatelską, domagają się zmiany polskiej polityki kulturalnej w duchu praw zagwarantowanych przez konstytucję państwa polskiego i zgodnych z dobrem narodu.
7 sierpnia - Senat USA zatwierdził rezolucję w sprawie Zatoki Tonkińskiej, która pozwalała prezydentowi Johnsonowi na eskalację działań zbrojnych przeciw Wietnamowi Północnemu.
12 sierpnia - w Monako prawykonanie Sinfonia sacra Andrzeja Panufnika. Dzieło ukończone w marcu 1963 zdobyło pierwszą nagrodę na Konkursie im. Księcia Rainera w Monako.
24 września - odsłonięcie nowego plafonu w Operze Paryskiej, malowanego przez Marca Chagalla wywołuje wielkie dyskusje.
14 października - Leonid Breżniew wybrany na pierwszego sekretarza KPZR.
Ukazuje się Tango Sławomira Mrożka, uchodzące za jego najważniejszą sztukę (wystawione w 1965 w Bydgoszczy).
1965
6 marca - pierwsze estradowe wykonanie Śmierci Don Juana Palestra w Brukseli bardzo dobrze przyjęte przez krytykę.
2 listopada - w audycji z cyklu Okno na Zachód Palester zajmuje się sytuacją w Teatrze Wielkim w Warszawie i dymisją Bohdana Wodiczki. Po przedstawieniu osiągnięć wielkiego dyrygenta oraz opisaniu uknutej przez władze partyjne intrygi, kończy swą audycje następującą konkluzją:
Wiadomo przecież, że gdyby nie zakaz cenzury, to we wszystkich dziennikach warszawskich posypałyby się niezliczone głosy w obronie Wodiczki. Bo oburzenie w sferach muzycznych i artystycznych w związku z całą tą sprawą było i jest ciągle jeszcze ogromne. Władze wiedzą o tym doskonale, ale widocznie ktoś na jakimś bardzo wysokim szczeblu doszedł do wniosku, że dobrze będzie przypomnieć tym znienawidzonym intelektualistom i artystom, że rząd i partia mogą zrobić wszystko, co zechcą – i nie będzie od tego żadnego odwołania. Dlatego właśnie poruszaliśmy tą sprawę. Po prostu jako memento. Bo każdy artysta polski musi pamiętać, że to, co spotkało Wodiczkę, może jutro spotkać jego samego. Stąd potrzeba solidarności całego środowiska artystycznego, solidarności w obronie tego skromnego marginesu swobody, jakim jeszcze cieszą się artyści nad Wisłą. Byłoby dobrze, gdyby partia i rząd poczuli, że istnieją jednak jakieś granice samowoli i arbitralności. [...] A co się tyczy Wodiczki, to myślę, że w dniu inauguracji Teatru Wielkiego będzie on miał jednak, pośrednio, moment niemałego triumfu osobistego. Pomimo tego, że ta inauguracja odbędzie się bez niego i nie pod jego kierownictwem. Bo to, co zrobił dla Opery Warszawskiej zyskało mu trwałą wdzięczność całego środowiska muzycznego i publiczności warszawskiej.
Powstają Duety na 2 skrzypiec.
2 stycznia - w Paryżu umiera Michał Spisak.
21 marca - prawykonanie w Sztokholmie Kwartetu smyczkowego Witolda Lutosławskiego.
7 maja – w Paryżu prawykonanie poświęconej ofiarom drugiej wojny światowej kompozycji Oliviera Messiaena – Et expecto resurrectionem mortuorum.
19 maja - Warszawie umiera Maria Dąbrowska.
19 listopada - uroczyste otwarcie po trwającej wiele lat odbudowie Teatru Wielkiego w Warszawie.
10 grudnia - pierwszy happening Tadeusza Kantora: Cricotage w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych przy ulicy Chmielnej w Warszawie.
1966
Palester rozpoczyna pracę nad Metamorfozami. W tej kompozycji na orkiestrę tytuł z pewnością nie przypadkiem każe myśleć o Owidiuszu - autorze poetyckich Metamorfoz, a jednocześnie jednemu z pierwszych znanych artystów - wygnańców politycznych.
Bolesny temat emigracji na tle aktualnej sytuacji politycznej pojawia się na marginesie audycji z cyklu Wiadomości Kulturalne poświęconej zmarłej w tych dniach Annie Achmatowej:
Pozostaje tragedia życia - tragedia, przed którą wypada pochylić czoła. Niełatwo musi być żyć wśród swoich i patrzeć, jak machina terroru wysyła po kolei najbliższych na śmierć. Historia zna poetów, którzy kładli głowy na gilotynę, zna też licznych wygnańców. Od Dantego poprzez Victora Hugo, aż po czasy dzisiejsze ciągnie się długi szereg poetów, którzy z wygnania walczyli piórem o swoje idee. Jak wiadomo, poeci i artyści to niesforne plemię i w ciągu długich wieków nie udało się wytrzebić z ich głów karygodnej skłonności do niezależnego myślenia i osobistego patrzenia na świat. Czy dla Achmatowej byłoby lepiej wybrać drogę wygnania? Nie wiadomo, jak wówczas wyglądałaby jej poezja, nie wiemy czy nie sfałszowałoby to jej tonu. Być może, że to wszystko łączy się u niej w jedną nierozerwalną całość - być może, że ta delikatna, subtelna liryka dojrzała i mogła owocować najlepiej właśnie w atmosferze nieszczęścia i tragedii, jaką niosła rozpasana rewolucja?
5 marca - w Domodiedowie umiera Anna Achmatowa.
30 marca - prawykonanie Pasji według św. Łukasza Krzysztofa Pendereckiego w Münster.
18 grudnia - premiera filmu Powiększenie Michelangelo Antonioniego na podstawie opowiadania Cortazara.
Powstaje festiwal Vratislavia Cantans we Wrocławiu z inicjatywy dyrygenta i propagatora muzyki współczesnej Andrzeja Markowskiego.
Powstaje Polytope Iannisa Xenakisa – pierwsza kompozycja łącząca w sobie światło i dźwięk.
Zostaje wydana powieść Juliana Stryjkowskiego: Austeria.
1967
15 sierpnia - Roman Palester zostaje odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej w Londynie.
Powstaje Trio stroikowe na obój, klarnet i fagot.
5-10 czerwca - „wojna sześciodniowa” między Izraelem a państwami arabskimi.
25 listopada - premiera Dziadów w reżyserii Kazimierza Dejmka w Teatrze Dramatycznym w Warszawie.
Ukazuje się powieść Gabriela Garcii Marqueza Sto lat samotności, uważana za arcydzieło literatury iberoamerykańskiej.
Powstaje Lontano György Ligetiego– przykład nowego podejścia do polifonii (mikropolifonia).
1968
22 października - w audycji Okno na świat Palester występuje w obronie Zygmunta Mycielskiego, którego pozbawiono stanowiska redaktora naczelnego "Ruchu Muzycznego":
Cóż innego, jeśli nie sumienie i poczucie wewnętrznego obowiązku kazało Zygmuntowi Mycielskiemu napisać wzruszający list do muzyków czeskich i słowackich, z którym zapoznaliśmy państwa przed kilku dniami? Znam Mycielskiego od prawie czterdziestu lat i to znam na tyle dobrze, aby wiedzieć, że ten jego list to nie chęć dokuczenia górze partyjnej i chęć "pokazania się", ale że pisał go człowiek, który w swoim sumieniu pisarza i artysty nie mógł postąpić inaczej. Ten list to rezultat ciężkiego, bolesnego przeżycia wewnętrznego, podobnie jak pismo Mycielskiego odczytane na pamiętnym zjeździe literatów sprzed kilku miesięcy. Już po tym pierwszym wystąpieniu Mycielskiego posypały się nań wszystkie możliwe sankcje. Najprzykrzejszą z nich było – nie dla niego, ale dla polskiego życia muzycznego – usunięcie go ze stanowiska redaktora "Ruchu Muzycznego". Bo w tym piśmie był on niezastąpiony i potrafił jak nikt inny wyważyć właściwe proporcje różnym ścierającym się prądom artystycznym.
Palester komponuje Sonatę na skrzypce i wiolonczelę, nawiązującą do zaginionej młodzieńczej Sonatiny z 1929 roku. Kończy pracę nad Metamorfozami na orkiestrę smyczkową.
8 marca - początek zamieszek studenckich w Warszawie.
3 maja - wybuch protestów studenckich w Paryżu.
W nocy z 20 na 21 sierpnia wojska ZSRR wkraczają do Czechosłowacji. Koniec „praskiej wiosny”.
Po opublikowaniu w "Kulturze Paryskiej" listu protestującego przeciwko wkroczeniu wojsk ZSRR do Czechosłowacji Zygmunt Mycielski zostaje odwołany ze stanowiska redaktora naczelnego "Ruchu Muzycznego".
10 października - prawykonanie pierwszej wersji Sinfonii Luciano Beria.
Powstaje kompozycja wokalna Karlheinza Stockhausena Stimmung, będąca zwrotem do technik minimalistycznych, ale zapowiadająca już spektralizm.
1969
Powstaje Suite à quatre na obój, skrzypce, altówkę i wiolonczelę.
17 stycznia - w Warszawie umiera Grażyna Bacewicz.
13 lutego - w Londynie umiera Kazimierz Wierzyński.
14 czerwca - umiera Marek Hłasko.
20 czerwca - w Hamburgu premiera pierwszej opery Krzysztofa Pendereckiego Diabły z Loudun.
20 lipca - pierwsze lądowanie ludzi na Księżycu (Apollo 11).
25 lipca - w Vence umiera Witold Gombrowicz.
Powstaje wokalno-instrumentalna, 11-częściowa XIV Symfonia Dymitra Szostakowicza.