1907–1909

1907

28 grudnia - w Śniatynie przychodzi na świat Roman Antoni Palester.


Urodziłem się w miejscu i świecie, którego już nie ma. Może nigdy go nie było? A jeżeli nawet istniał naprawdę, to było to tak niesłychanie dawno! Co do daty, to przyznaję, że urodzić się na Świętych Młodzianków było szczytem nietaktu: całe święta zepsute…

 

1-22 października – na Salonie Jesiennym w Paryżu wystawa retrospektywna Cézanne'a.  "Tłum niezliczony naśladuje Cézanne'a. który jest nie do naśladowania".

28 listopada – w Krakowie umiera Stanisław Wyspiański

Picasso maluje słynny obraz Panny z Avignon, który zostanie  pierwszy raz pokazany publicznie dopiero w 1916 roku.

Busoni publikuje Zarys nowej estetyki muzycznej w którym m.in. postuluje powstanie muzyki opartej na innym niż dwunastopółtonowym podziale oktawy oraz  użyciu instrumentów elektronicznych.

1908

Ale w tym Śniatynie nie długo pobyłem. Mój ojciec był wtedy młodym lekarzem powiatowym, rzucanym przez administrację po różnych starostwach, toteż po jakimś czasie wylądował gdzie indziej, zdaje się w Brzeżanach, potem w Samborze.

 

20 marca-2 maja - wystawa niezależnych na  Salon des Indépendantsw Paryżu. Apolinaire zauważa obrazy Braque'a, które są wyrazem nowego kierunku plastycznego – kubizmu.  

6 października - oficjalna aneksja Bośni i Hercegowiny przez Austrię (dzień po proklamowaniu przez Bułgarię niepodległości). Stosunki między cesarstwem Austro-Węgier a Serbią ulegają pogorszeniu, co w przyszłości stanie się zarzewiem pierwszej wojny światowej.

Publikacja napisanej w 1888 prowokacyjnej autobiografii Nietzschego, Ecce homo.

Powstaje powieść Stanisława Brzozowskiego Płomienie, którą uważa się za pierwszą polską powieść intelektualną.

Ravel komponuje jedno ze swoich najwspanialszych dzieł fortepianowych: Gaspard de la nuit.

1909

Palestrowie przenoszą się do Turki. Zimy młody Roman spędzał w Zakopanem, z matką, leczącą tam gruźlicę.


Moje pierwsze dziecięce wspomnienia, pierwsze świadome zapiski pamięci wzrokowej – bo oczy przecież najlepiej i najdłużej potrafią pamiętać – dotyczą jednak innego miasteczka: nazywało się Turka nad Stryjem i leżało głęboko w górach na szlaku ze Lwowa do Przełęczy Użockiej. Innymi słowy - okolica, w której łagodne kształty Bieszczad zaczynają nieznacznie nabierać form bardziej fantastycznych i dzikich – to jeszcze nie Gorgany, ale niejako przedsionek do nich.

 

25 stycznia - w Dreźnie premiera oprery Elektra Richarda Straussa.

8 lutego - w Tatrach w lawinie ginie Mieczysław Karłowicz.

20 lutego - Arnold Schönberg kończy pierwszy w pełni atonalny utwór: 3 Klavierstücke op. 11.

W październiku ukazuje się drukiem Legenda Młodej Polski Stanisława Brzozowskiego.

5 grudnia - w Łodzi przychodzi na świat Grażyna Bacewicz.