Omówienia utworów

Varianti na dwa fortepiany, 1963-64.

Varianti

Varianti na dwa fortepiany. Szabolcs Esztényi - fortepian, Jerzy Witkowski - fortepian, 1977.

Varianti

Napisane na dwa fortepiany Varianti są pierwszym utworem Palestra skomponowanym w technice aleatorycznej. Kompozytor sięga tu po formę aleatoryzmu ograniczonego, budzącego skojarzenia z niektórymi kompozycjami Witolda Lutosławskiego, jak chociażby Preludia i fuga.

Kompozycja Palestra składa się z trzech części obligatoryjnych - TematuInterludium iKody, które tworzą szkielet utworu. Między nimi mają być wykonane cztery wariacje zanotowane na luźnych kartkach - wybór ich kolejności jest powierzony decyzji wykonawców. Z powstałych 16 kombinacji pianiści nie muszą jednak wybrać wszystkich możliwych, lecz mogą ograniczyć się do czterech wariacji. Innym elementem aleatorycznym kompozycji Palestra jest brak jednoznacznej synchronizacji partii obu fortepianów. Jednak oznaczenia tempa, szczegóły wykonawcze (dynamika i artykulacja) pozostają w tym utworze ściśle określone, a jednolitość utworu podkreśla użycie techniki serialnej. W rezultacie Palester próbuje niejako zaanektować awangardowe wynalazki w ramy swojego języka muzycznego.

Utwór został wykonany po raz pierwszy 14 marca 1964 roku w Paryżu przez Joannę Wojtal i Jerzego Gajka.