Omówienia utworów

Sinfonietta, 1948

Sinfonietta. Część I

Sinfonietta, cz. I: Allegro moderato. Wyk. Polska Orkiestra Radiowa, Krzysztof Słowiński – dyrygent, 2007.

Sinfonietta. Część II

Sinfonietta, cz. II: Andante, molto cantabile. Wyk. Polska Orkiestra Radiowa, Krzysztof Słowiński – dyrygent, 2007.

Sinfonietta. Część III

Sinfonietta, cz. III: Vivace. Wyk. Polska Orkiestra Radiowa, Krzysztof Słowiński – dyrygent, 2007.

Powstała w 1948 roku Sinfonietta jest jedną z ostatnich kompozycji neoklasycznych Romana Palestra. W tym czasie kompozytor miał już za sobą zwrot ku ekspresjonizmowi (w Koncercie skrzypcowym), jak również utwory zdecydowanie atonalne (jak III Kwartet czy I Trio smyczkowe). Natomiast Sinfonietta operuje wyraźnymi, charakterystycznymi dla wcześniejszej twórczości Palestra tematami (mamy tu kontynuację stylu Suity symfonicznej czy Sonatiny na 4 ręce i Serenady na 2 flety). Utwór ten zdecydowanie różni się od powstałej w tym samym czasie III Symfonii, która – chociaż napisana tylko na smyczki – ma dużo większy ciężar gatunkowy.

Sinfonietta, podobnie jak napisana rok wcześniej Serenada na 2 flety i smyczki ma wyraźnie francuski charakter. Kompozytor w partiach solowych często używa instrumentów dętych, zwłaszcza fletu i fagotu (np. w żartobliwym epizodzie III części). Utwór jest trzyczęściowy, o typowym układzie części: szybka-wolna-szybka. Części następują po sobie attaca – w szybkich ogniwach tematy są bardzo charakterystyczne i wyraziste. Pierwsza część zachowuje schemat allegra sonatowego, finał natomiast nosi cechy ronda z zadzierzystym głównym tematem powierzonym smyczkom, a w repryzie fagotowi. W zakończeniu utworu pojawia się temat pierwszej części, jednak o zmienionym charakterze wskutek zmiany tempa na spokojniejsze. Typowe dla Palestra jest spokojne zakończenie oraz łukowe zamknięcie formy.

W 1984 roku kompozytor dokonał rewizji utworu, dokonując niewielkich  zmian głównie w instrumentacji. Kompozycja wykonana została po raz pierwszy w 1951 roku w Paryżu, do dziś jednak nie została wydana.