Olivier Messiaen (1908-1992)

Muzyka Messiaena jest sprzeczna z tradycjami francuskimi bo brak jej lekkości, przejrzystości i zwięzłości. Jako „wyraz” i atmosfera dźwiękowa jest ona chyba bardziej zbliżona do muzyki niemieckiej niż francuskiej. Ale w utworze symfonicznym, który za chwilę nadamy, usłyszą państwo również jakby dalekie echo Ravela, ale jakiegoś Ravela nie francuskiego. Bo pewna ciężkość i zawiłość Messiaen’a pochodzi stąd, że zaprzągł on swą sztukę w służbę pewnego ideału poza-muzycznego. Messiaen jest żarliwym mistykiem religijnym i w każdym swoim utworze pragnie wypowiedzieć bez reszty całe mnóstwo uczuć mistycznych. Stąd olbrzymie rozmiary zewnętrzne jego kompozycji. Jego Kwartet na koniec świata trwa około godziny, a niedawno napisał on symfonięTurangalila, która składa się z dziesięciu części i wypełnia cały koncert. Wrażliwość ludzka ma jednak pewne granice i nawet najpiękniejsze uczucia zaczynają nużyć, kiedy są dawkowane ponad pewną dopuszczalną miarę. Stąd pochodzą pewne potknięcia Messiaen’a, który poza tym jest niewątpliwie jedynym z najbardziej uzdolnionych muzyków swego pokolenia.

1953